€ 1,6 miljoen voor thuismonitoring van aanvallen van epilepsie en migraine

Een consortium onder leiding van prof. dr. Arn van den Maagdenberg (LUMC) en dr. Roland Thijs (LUMC, SEIN) ontvangt onder andere van ZonMW en Stichting Proefdiervrij een financiering van in totaal € 1,6 miljoen voor onderzoek naar epilepsie en migraine. Bijzonder aan het ‘Brain@home’-project is dat voor het eerst op grote schaal patiënten voor langere tijd thuis worden gemonitord. Dit moet leiden tot nieuwe inzichten die een snellere diagnose en betere behandeling van patiënten met epilepsie en migraine mogelijk maken.

Het onderzoek maakt deel uit van Medical Delta’s wetenschappelijke programma Medical NeuroDelta: Ambulant Neuromonitoring for Prevention and Treatment of Brain Disease waarvan Van den Maagdenberg Scientific Leader is. Samen met de onderzoeksgroepen van prof. dr. ir. Wouter Serdijn (TU Delft) en prof. dr. Chris de Zeeuw (Erasmus MC) wordt hierin onderzoek gedaan om met geavanceerde technische oplossingen te komen voor de monitoring en modulatie van afwijkende hersenactiviteit van verschillende hersenaandoeningen, te weten migraine, epilepsie en autisme.

Epilepsie en migraine zijn veelvoorkomende hersenaandoeningen met een enorme impact op patiënten. Daarnaast heeft het maatschappelijke impact; een aanval kan bijvoorbeeld zorgen dat iemand even niet kan werken. Tot nu toe zijn er geen betrouwbare indicatoren beschikbaar om de veranderende hersenactiviteit te meten die een aanval aankondigt. Artsen baseren hun diagnose en behandelplan nu voornamelijk op beschrijvingen van patiënten of, in het geval van epilepsie, hersenscans in het ziekenhuis. Deze scans zijn een momentopname waarbij bovendien de omgevingsfactoren die een aanval kunnen veroorzaken ontbreken waardoor zulk onderzoek heel moeizaam is. Door het gebrek aan goede indicatoren worden diagnoses gemist en wordt regelmatig verkeerde medicatie voorgeschreven.

Draagbare EEG cap en smartphonegebruik

Het onderzoeksproject ‘Brain@home’ wil patiënten langdurig thuis monitoren. Onder andere neurobiologen, data-analisten, epileptologen, hoofdpijn-specialisten, klinisch fysici en cognitieve wetenschappers van verschillende universiteiten en bedrijven gaan samenwerken met patiëntorganisaties aan nieuwe methodieken om meer inzicht te verkrijgen in hoe aanvallen van epilepsie en migraine zich aankondigen in hersenactiviteit. Daarvoor worden onder andere gebruiksvriendelijke draadloze EEG caps met lichte draagbare versterkers ontwikkeld die langdurig hersenactiviteit meten. Naast het meten met EEG caps maakt ook het analyseren van smartphonegebruik deel uit van het onderzoek: de veronderstelling is dat patiënten rondom een aanval minder snel handelen, waarmee veranderingen van hersenactiviteit worden blootgelegd.

Met behulp van nieuwe technieken en data-analyses hopen de onderzoekers nieuw inzicht te verkrijgen en indicatoren vast te stellen waarmee artsen uiteindelijk sneller de juiste diagnose kunnen stellen en goede, gepersonaliseerde behandelplannen kunnen maken. De nieuwe meettechnieken zorgen er daarnaast voor dat het aantal benodigde dierproeven voor hersenonderzoek verlaagd kan worden, zo verwachten de onderzoekers.