dinsdag 12 september 2023
De Hersenstichting investeert €378.000,- in een groot interdisciplinair Medical Delta-onderzoek. Doel van het onderzoek is om in een eerder stadium signalen van een naderende migraineaanval te detecteren en persoonlijke triggers voor zulke aanvallen op te sporen. De onderzoekers willen dat doen door mensen die regelmatig last hebben van migraine langere tijd te monitoren in hun thuisomgeving, onder andere met speciale ‘caps’ waarmee de gevoeligheid van de hersenen bepaald kan worden.
Het onderzoeksproject, dat ‘Migraine@Home’ heet, draagt bij aan het wetenschappelijke programma Medical Neurodelta waarbinnen wetenschappers van het LUMC, TU Delft en Erasmus MC in Medical Delta verband nauw samenwerken.
Onvoorspelbare hoofdpijnaanvallen
Migraine is een veelvoorkomende hersenaandoening met onvoorspelbare hoofdpijnaanvallen. Deze hebben grote persoonlijke en ook maatschappelijke impact. De oorzaken van een migraineaanval zijn nog niet precies bekend. Wel weten we dat migrainepatiënten overgevoelig zijn voor bepaalde prikkels, zoals vermoeidheid, stress of menstruatie. Vaak is het een combinatie van oorzaken die voor een migraineaanval zorgt.
Patiënten zouden enorm geholpen zijn als ze beter inzicht zouden hebben welke persoonlijke triggers migraineaanvallen uitlokken. Ook zou vroege signalering van aankomende aanvallen hen kunnen helpen om de gevolgen van een aanval te verminderen.
Gelijktijdige meting
Er bestaan op dit moment geen betrouwbare uitkomstmaten die de gevoeligheid van de hersenen voor een aankomende migraineaanval aangeven. Een migraineaanval wordt veroorzaakt door een persoonlijke combinatie van triggers en de gevoeligheid van de hersenen op een bepaald moment. Alleen door beiden tegelijkertijd te meten, weet je of er een verhoogde kans op een migraineaanval is. De onderzoekers willen persoonlijke triggers van een migraineaanval in kaart brengen door een innovatief E-hoofdpijndagboek te gebruiken. Hiermee wordt van elke deelnemende patiënt gedetailleerde informatie over triggers verzameld die aanvallen uitlokken.
Tegelijk meten patiënten zelf thuis hun hersenactiviteit met behulp van zogenaamde ‘caps’ die zij gemakkelijk zelf op kunnen zetten, om zo ook de (veranderende) gevoeligheid van de hersenen in de aanloop naar een migraineaanval te bepalen.
Eerste migraine-onderzoek met thuismonitoring
“Met dit onderzoek zijn wij de eersten die migrainepatiënten in hun thuisomgeving, waar ze hun natuurlijke triggers ondergaan, monitoren,” zegt prof. dr. Gisela Terwindt (LUMC), hoofdaanvrager van het onderzoeksproject. “Op deze manier krijgen we het beste beeld van de persoonlijke combinatie van triggers en de veranderende gevoeligheid van de hersenen in aanloop naar een aanval.”
“Binnen het project optimaliseren we de technologie om thuismetingen uit te voeren. We passen een recent ontwikkelde technologie met nieuwe caps toe, zodat migrainepatiënten de metingen thuis zelf kunnen uitvoeren,” zegt prof. dr. Arn van den Maagdenberg (LUMC), een van de Scientific Leaders van het wetenschappelijke programma Medical NeuroDelta en mede-aanvrager van het project. “Daarvoor werken we onder andere samen met collega’s van de TU Delft en het bedrijf TMSi.”
Mede-aanvrager dr. Mark van de Ruit (TU Delft) licht toe: “Vanuit de TU Delft zullen we ons verder richten op het verbeteren van de huidige meet- en dataverwerkingsmethoden om de gevoeligheid van de hersenen betrouwbaar en efficiënt te kunnen bepalen.” Techbedrijf TMSi richt zich op het ontwikkelen van geavanceerde oplossingen om elektrofysiologische signalen uit de hersenen te meten. “Voor een bedrijf als het onze is het belangrijk dat we met de researchexperts nauw kunnen samenwerken,” zegt dr. Asker Bazen vanTMSi.
Meer controle door tijdige maatregelen
“Door informatie uit de hoofdpijn-app te combineren met metingen van hersenactiviteit, moet dit onderzoeksproject leiden tot een eerste methode en eerste inzicht om migraineaanvallen te voorspellen. Uiteindelijk hopen we dat het leidt tot meer controle van mensen met migraine over hun hoofdpijnaanvallen. Bijvoorbeeld door op dagen dat je hersenen gevoeliger zijn, tijdig maatregelen te nemen,” zegt Remco van Veen, manager Kennis en Innovatie bij de Hersenstichting.
Meer informatie en perspublicaties
Wil je ook meedoen aan dit onderzoek? Ga naar hoofdpijnonderzoek.nl
EditieNL maakte een item over dit onderzoek. Bekijk het hier terug.
Radio 1 interviewde onderzoeker Mark van de Ruit. Luister dit hier terug (vanaf 0:21:05)
Het Nederlands Dagblad sprak onderzoeker Gisela Terwindt over het onderzoek (lees hier).
ICT & Health publiceerde een artikel over het onderzoek (lees hier), evenals De Zorgkrant (lees hier)
(Beeld: TMSi)
