woensdag 8 december 2021
Een team van onderzoekers van de TU Delft, Erasmus MC en revalidatiecentrum Rijndam ontwikkelde ‘Ziggy’, een rolstoel dat voortgeduwd kan worden door ernaast te lopen in plaats van erachter. Onder andere prof. dr. ir Heike Vallery en promovendus Bram Sterke, beide onderzoekers bij het wetenschappelijke programma Medical Delta: Improving Mobility with Technology, bedachten deze nieuwe oplossing.
Normaal gesproken bevind je je bij het voortduwen van een rolstoel direct achter de persoon in de stoel. Niet alleen zie en hoor je elkaar hierdoor moeilijker, het voelt ook onnatuurlijk. Het zou fijner zijn om je naast elkaar voort te bewegen, net als twee wandelende mensen zonder beperkingen. Is er een technische oplossing voor deze zeer menselijke uitdaging?
Contact tijdens het voortduwen
Als fysiotherapeut voor kinderrevalidatie bij revalidatiecentrum Rijndam weet Nicole van den Dries-Luitwieler wat het is om mensen in een rolstoel voort te duwen. Als moeder van een volledig zorgafhankelijk kind is ze bovendien ervaringsdeskundige. “Mijn dochter geniet er enorm van als ik met haar ga wandelen, maar ze communiceert non-verbaal, door schreeuwen en lichaamsbewegingen. Om met haar te communiceren, moet je dus stilstaan en kijken”, vertelt Van den Dries. Contact houden tijdens het lopen is niet alleen prettiger, maar is bij deze doelgroep vaak echt cruciaal. “Deze kinderen hebben allemaal verschillende problemen, dus je moet ze observeren, zodat je tijdig kunt ingrijpen als een kind bijvoorbeeld verstikkingsverschijnselen krijgt door een reflux, of een epileptische aanval door de lichtprikkels buiten. Het is heel complex.”
“Het is het natuurlijkst om naast de rolstoel te lopen”, zegt Van den Dries-Luitwieler. En dat idee kan een revolutie teweegbrengen in rolstoelgebruik voor veel verschillende gebruikersgroepen, van meervoudig gehandicapte kinderen tot dementerende ouderen.
Ziggy de kat
Dit casusgebaseerde project wordt geleid door Heike Vallery, hoogleraar Human Motor Augmentation bij de TU Delft en honorair hoogleraar innovatieve revalidatietechnologie bij de afdeling Revalidatiegeneeskunde van het Erasmus MC. Ze legt uit: “Als je gewoon een stang aan de zijkant van een rolstoel zou bevestigen, zou de rolstoel in een rondje bewegen als je tegen de stang duwt. Moment = kracht x afstand. Dat is het natuurkundige principe.”
Samen met werktuigbouwkundig ingenieur Lucy Bennett en promovendus Bram Sterke vond ze een ongelooflijk elegante oplossing met een eenvoudig duwhandvat en een aangepast zwenkwieltje. Hun oplossing, die ze Ziggy noemden naar de zeventien jaar oude kat van Bennett, houdt in dat de rolstoel onder een schuine hoek wordt bestuurd. Er is patent aangevraagd op het idee, dat vergelijkbaar is met scheefhangen op de fiets om een bocht te maken, en waarmee elke rolstoel even gemakkelijk en effectief vanaf de zijkant kan worden voortgeduwd als van achteren.
