Groene OK Barometer moet ziekenhuizen inzicht geven in CO2-uitstoot

Operatiekamers nemen weliswaar maar 6% van het ziekenhuisvloeroppervlak in beslag, maar zijn verantwoordelijk voor 30% van al het ziekenhuisafval. Dat kan en moet groener, vindt het LUMC. Het Landelijk Netwerk Groene OK heeft een subsidie gekregen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport waarmee artsen en onderzoekers een barometer ontwikkelen die ziekenhuizen inzicht geeft in de milieubelasting van hun OK.

Anesthesiegassen, de luchtverversing die 24/7 aanstaat en grote hoeveelheden afval, die maken operatiekamers (OK) in ziekenhuizen nou niet bepaald milieuvriendelijk. Eerder zijn er in het LUMC verschillende initiatieven gestart om dit terug te dringen, zoals het verminderen van milieubelastende verdovingsgassen op de OK en het scheiden van afval. Maar eigenlijk is het voor ziekenhuizen in heel het land helemaal niet duidelijk wat de milieu-impact van hun OK precies is en hoe ze zich verhouden tot andere ziekenhuizen.

“We zijn al enige tijd bezig de operatiekamers in het LUMC op een patiëntveilige manier te vergroenen. Maar doen we dat wel goed? Zien we iets over het hoofd? Of zijn er zaken waar andere ziekenhuizen juist van ons kunnen leren?,” zegt prof. dr. Frank Willem Jansen, gynaecoloog in het LUMC en voorzitter van zowel Medical Delta als het Landelijk Netwerk Groene OK. “Om dit soort inzichten te verkrijgen, hebben we vanuit het Landelijk Netwerk de Groene OK het initiatief opgepakt een Groene OK Barometer te ontwikkelen, in de overtuiging dat dit voor heel veel ziekenhuizen in Nederland bruikbare informatie geeft.”

170.000 kg OK-afval per jaar

Met de verkregen subsidie van € 500.000 gaat het LUMC, samen met het Radboudumc en Gupta Strategists, onder andere een barometer ontwikkelen die de milieu-impact van OK-complexen in ziekenhuizen onderling kan vergelijken. “We focussen ons hierbij specifiek op de OK en op drie gebieden, namelijk energieverbruik, verbruik van materialen en procesindicaties. Denk bij dat laatste bijvoorbeeld aan of er afspraken zijn gemaakt over het scheiden van afval,” legt Jansen uit.

Onder het motto ‘meten is weten’ heeft Jansen samen met de TU Delft in 2017 al een quickscan uitgevoerd. Hierin kwam naar voren dat de uitstoot van de operatiekamers in het LUMC 1.500 ton CO2 bedraagt en dat er ruim 170.000 kg afval per jaar wordt geproduceerd.

Gerichte interventies dankzij beter inzicht

Zo’n 12 ziekenhuizen leveren Jansen en collega’s nu gegevens aan waarop zij de barometer ijken. “Het is de bedoeling om de barometer na de ontwikkeling landelijk uit te rollen. Zo krijgen besturen, maar ook artsen, beter inzicht in de status van de verduurzaming van hun zorg. Dat kan leiden tot gerichte interventies, in maat en getal, om de zorg groener te maken,” zegt Jansen. “Hiermee willen we de meest vervuilende plek van het ziekenhuis – de operatiekamer – in zoveel mogelijk ziekenhuizen in Nederland vergroenen.”

Meer informatie

Lees hier het nieuwsbericht van het LUMC
De ontwikkeling van de Groene OK Barometer heeft in diverse media aandacht gekregen. Luister hier bijvoorbeeld een item van BNR nieuwsradio terug
Meer informatie is ook te vinden op de website van De Groene OK en op de duurzaamheidspagina van Medical Delta