Hulpmiddelen testen samen met ouderen

Petra geeft een voorbeeld. "Mijn schoonmoeder kreeg een seniorentelefoon, dat is heel handig want dan kun je gewoon op de foto klikken en de telefoon belt dan die persoon. Maar als je je bankzaken zelf wilt doen, is de seniorentelefoon weer totaal niet handig." Petra noemt nog een voorbeeld: "Er bestaan middelen die een sensorische prikkel geven als iemand met de ziekte van Parkinson 'bevriest'. Die prikkel helpt om uit die bevriezing te komen. Maar het instellen van die prikkel moet via de smartphone en is best complex. Dat moet simpeler kunnen."

Ouderen zelf aan het stuur

Het Living Lab kreeg in oktober 2024 subsidie voor vier jaar. "Het hele gave, en echt vernieuwende van dit lab is dat ouderen zelf aan het stuur komen: zij gaan de hulpmiddelen uitproberen en feedback erop leveren." Er wordt een community gevormd en deelnemers mogen producten reviewen. Zo krijgt de fabrikant de kans om het product te verbeteren vanuit het perspectief van de gebruiker. Dat perspectief ontbreekt nu vaak. "Soms is een product met kleine aanpassingen al snel te verbeteren. Denk aan het contrast van een beeldscherm, knopjes die groter kunnen, extra opties die weggelaten kunnen worden of het taalgebruik in een bijsluiter dat simpeler kan", legt Petra uit.  

Soms is een product met kleine aanpassingen al snel te verbeterenHet Living Lab gaat dus zelf geen nieuwe technologische producten ontwikkelen. "Er is al heel veel op de markt", weet Petra. "Veel ouderen weten niet eens dat er zoveel mogelijk is qua hulpmiddelen. Sterker nog; zelfs niet alle zorgprofessionals weten wat er beschikbaar is." Het is jammer dat dit grote aanbod niet altijd gevonden wordt, dat het gebruiksgemak tegenvalt of dat het product niet aansluit op de behoefte. Door de feedback van de gebruikers op een wetenschappelijk solide manier te verwerken, kan er ook daadwerkelijk iets mee gedaan worden.  

Een levendige community

Petra wil met haar collega's van De Haagse Hogeschool en mboRijnland een levendige community gaan vormen van ouderen die mee willen doen en denken en die hulpmiddelen willen testen. Het gaat dan om ouderen die zelfstandig thuis wonen en die te maken krijgen met de eerste lichamelijk ongemakken die horen bij het ouder worden. "De community is niet bedoeld voor senioren die ziek zijn en veel zorg nodig hebben, maar voor relatief fitte ouderen die in de fase daarvoor zitten." Bijvoorbeeld: lopen wordt iets lastiger omdat iemand een zere knie heeft door slijtage.  

Je hoeft niet direct van 100% eigen regie naar 0% te gaan, er zijn meer optiesPetra is van huis uit fysiotherapeut, beweegwetenschapper en ze promoveerde in revalidatiegeneeskunde. Eigen regie vindt ze belangrijk voor ouderen. "Het is niet de bedoeling dat een hulpmiddel meteen alles uit handen neemt, want het is belangrijk dat senioren een grote mate van eigen regie behouden. Neem als voorbeeld die zere knie. Dan kun je zeggen 'nou mam, dan laat ik voortaan de boodschappen bij je thuisbezorgen'. Maar die moeder wil misschien zelf beslissen wat ze eet en drinkt, die is er nog niet aan toe dat anderen dat voor haar beslissen. Dan kun je beter het boodschappenlijstje samen maken. Of ga samen boodschappen doen en zorg dat je moeder niets hoeft te tillen. Je hoeft niet direct van 100% eigen regie naar 0% te gaan, er zijn meer opties. En daar kunnen technologische hulpmiddelen bij helpen. Zo verlagen we de druk op de zorg en op mantelzorgers en blijven senioren fit." 

Zie ook: Medical Delta Living Lab 'Ondersteunende technologie voor thuis' | Medical Delta