Interview LUMC met Medical Delta hoogleraar Rob Nelissen

De technologische geneeskunde ontwikkelt zich razendsnel. Door de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) en precieze 3D-technieken kunnen patiënten beter geholpen worden. Volgens prof. dr. Rob Nelissen is Medical Delta aanjager van het onderzoek naar duurzame medische technologie in de Randstad.  

Medical Delta is in 2006 opgericht als samenwerkingsverband tussen drie universiteiten (Delft, Rotterdam en Leiden) en twee UMC’s (Erasmus en Leiden). Gezamenlijk streven deze kennisinstellingen naar nieuwe technologische oplossingen voor duurzame zorg. Sinds 2016 zijn daarbij ook de Haagse Hogeschool, Hogeschool Inholland, Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Leiden betrokken.

Kruisbestuiving

Nieuwe technologische oplossingen voor duurzame zorg. Hoe werkt dat precies? Prof. dr. Rob Nelissen kan daar wel het een en ander over vertellen. Naast zijn functies als hoogleraar Orthopedie en afdelingshoofd Orthopaedie in het LUMC, is hij al bijna 12 jaar betrokken bij de samenwerking binnen Medical Delta. “Medical Delta is een platform waar we technologische oplossingen bedenken voor vraagstukken uit de kliniek”, vertelt hij.

Omdat er specialisten uit verschillende disciplines aangesloten zijn, is er binnen Medical Delta een kruisbestuiving mogelijk tussen de meer technologische georiënteerde vakgebieden en de medische. “De arts ontmoet de ingenieur en vice versa”, legt Nelissen uit. Dit levert een soort vraag-aanbod situatie op. “Waar iemand een probleem of vraagstuk heeft, kan een ander bijdragen aan een oplossing. Op die manier creëren we een nieuw soort synergie, waarbij wetenschappers met verschillende achtergronden elkaar proactief betrekken bij het doen van nieuw baanbrekend onderzoek op het grensvlak van techniek en geneeskunde.”

Stimuleren van nieuwe ideeën

Binnen Medical Delta zijn er momenteel ruim 300 onderzoekers actief binnen 15 verschillende consortia. “Het medische vakgebied wordt steeds breder getrokken. Dat stimuleert nieuwe ideeën, zoals het gebruik van AI en 3D-prothesen”, vertelt Nelissen. “Om daarvoor tot een goede toepassing te komen, is het belangrijk dat artsen, radiologen, ingenieurs en informatici met elkaar discussiëren en samenwerken.”

Nelissen ziet daarbij een belangrijke rol voor de klinisch technoloog. “Als arts weet je waar in de praktijk behoefte aan is en of iets zinvol kan zijn voor de patiënt. Ingenieurs weten daarentegen wat technisch mogelijk is om te bouwen. Eigenlijk kunnen ze niet zonder elkaar, maar ze spreken niet altijd dezelfde taal. De klinisch technoloog spreekt beide talen en kan zo optreden als verbinder tussen verschillende vakgebieden.”

3D-toepassingen in de zorg

Binnen zijn eigen vakgebied ziet Nelissen ook een kruisbestuiving tussen meerdere disciplines. Op de afdeling Orthopaedie wordt veel topreferente zorg uitgevoerd. “Dat wil zeggen dat we zorg op maat leveren bij mensen met een zeldzame afwijking”, legt de hoogleraar uit. Juist bij precisiewerk kan medische technologie meerwaarde bieden. “Als we een CT-scan maken van de patiënt en de tumor in een complex gebied als de wervelkolom of bekken in 3D uitprinten, dan kunnen we een veel betere planning maken voor tijdens een operatie ”, vertelt Nelissen enthousiast.

Daarnaast zouden artsen bijvoorbeeld een ingewikkelde operatie in 3D kunnen voorbereiden. “Bij een kinderhartje kun je op deze manier beter controleren wat er precies mis is en welke oplossing het meest effectief is. We merken dat dit artsen helpt en dat het betere resultaten oplevert.” Ook tijdens operaties zelf kunnen nieuwe technieken worden ingezet. “Als er een bot doorgezaagd moet worden, dan kunnen we op basis van de 3D-print van het verkeerd gevormde bot, een zaagmal op maat maken, die tijdens de operatie de correctie op de millimeter en graad nauwkeurig in 3 vlakken kan uitvoeren.” Nelissen maakt het ook weleens mee dat patiënten na het verwijderen van een tumor een gat ter grote van een grapefruit in het lichaam hebben. “Dankzij de juiste technieken kunnen we het gat tot op de millimeter reconstrueren en precies opvullen met een 3D-geprinte prothese.

Nieuw 3D-lab in het LUMC

Voor nieuwe samenwerkingen hoeven we volgens Nelissen niet alleen buiten het LUMC-gebouw te kijken. Zo zijn er in het LUMC plannen om alle nu al aanwezige 3D-toepassingen van verschillende afdelingen samen te voegen tot een LUMC-breed 3D-lab. “Dankzij de samenwerkingen vanuit de Medical Delta werken verschillende afdelingen in het LUMC al met 3D-technieken in onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg. We willen al deze technieken graag samenbrengen binnen een nieuw en eenduidig 3D-lab in het LUMC. Op die manier kan de ruim aanwezige 3D kennis binnen de kerntaken beter gedeeld worden, om nog beter met elkaar te kunnen samenwerken.”

Dit artikel is eerder geplaatst op de website van de TechMed Maand van het LUMC.