Summit grant voor onderzoek naar de evolutie van cellen uit levenloze moleculen

vrijdag 24 mei 2024

Wat is leven? Om deze fundamentele vraag te beantwoorden, bouwt het onderzoeksconsortium EVOLF vanuit levenloze biomoleculen een levende synthetische cel met de kerneigenschappen van leven: autonome groei, replicatie, communicatie en evolutie. Vandaag maken NWO en minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap bekend dat EVOLF een tienjarige financiering van €40 miljoen krijgt van de Summit subsidieregeling.

Om deze complexe functies te realiseren en te integreren, gebruikt het consortium laboratorium-evolutie ondersteund door kunstmatige intelligentie. Tegelijk stelt EVOLF (Evolving life from non-life) ethische richtlijnen op voor een verantwoorde ontwikkeling van synthetisch leven. Het bouwen van een synthetische cel zal ongekende inzichten geven in de basis van biologisch leven.

Medical Delta hoogleraren prof. dr. Gijsje Koenderink en prof. dr. Marileen Dogterom (beiden TU Delft) zijn mede-aanvragers vanuit het consortium. Hoofdaanvrager is prof. dr. Cees Dekker (TU Delft).

Koenderink: “Het is fascinerend, alle levensvormen bestaan uit cellen, en alle cellen bestaan uit moleculen. Opvallend is dat deze moleculen niet leven, maar de cel wel. Hoe ontstaat een levende cel uit levenloze moleculen? Hoeveel componenten zijn er minimaal nodig en hoe moeten ze worden gecombineerd om een levende cel te creëren? Dit is de grote vraag waar we mee aan de slag gaan de komende tien jaar.”

Lees meer op de site van TU Delft.

Vijf teams van topwetenschappers ontvangen Summit grant

Vijf consortia met topwetenschappers van verschillende Nederlandse universiteiten krijgen in totaal 174 miljoen euro. Met de tienjarige financiering van de Summit grant kunnen de onderzoeksgroepen aan de slag met hun onderzoek en ook internationaal een prominente rol spelen. Op die manier wordt de positie van de Nederlandse wetenschap voor de lange termijn versterkt.

De vijf toegewezen projecten komen uit uiteenlopende wetenschapsgebieden en houden zich met totaal verschillende onderwerpen bezig. Naast het onderzoek van EVOLF, wil een ander consortium inzicht krijgen in hoe verbindingen tussen individuen, groepen en instituties bijdragen aan nieuwe routes naar en vormen van sociale cohesie. Een derde groep onderzoekers houdt zich bezig met het overbruggen van de kloof tussen het voorspellen van de korte termijn- en lange termijn klimaatverandering. Het vierde team wetenschappers onderzoekt de fundamentele grenzen van fysische processen die de wetten van de quantummechanica ons opleggen. Het laatste consortium bestaat uit een interdisciplinaire groep wetenschappers uit regeneratieve biologie, technologie en medische wetenschappen en beoogt de regeneratie van weefsels en organen in de patiënt volledig te doorgronden en te sturen met implanteerbare ‘intelligente' materialen met levensechte eigenschappen.

Absolute wereldtop 

Minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft het initiatief genomen voor de Summit grant. Over de toekenningen is hij enthousiast: "Nederland loopt mee in de voorste linies van het wereldwijde onderzoek. Dat bewijzen de gehonoreerden van de Summit grant. Topwetenschap is geen gegeven. Het is alleen mogelijk doordat Nederlandse onderzoekers als geen ander kunnen samenwerken. En doordat er financiering is die net als de wetenschap gericht is op de langere termijn. De Summit grant is hier op gericht, zowel op de samenwerking als op langjarige financiering. Alleen zo kunnen we ook als Nederland de grenzen van de kennis blijven verleggen." 

De Summit grant is bedoeld voor onderzoeksconsortia die in bestaande samenwerking bewezen hebben dat zij tot de absolute wereldtop behoren of hier heel dichtbij zitten en de sprong naar de absolute wereldtop met dit instrument kunnen maken. De toegewezen projecten hebben in de afgelopen jaren hun waarde bewezen door een bijdrage te leveren aan essentiële inzichten in het eigen wetenschapsveld. De teams krijgen nu de rust en ruimte om zich verder te ontwikkelen en een belangrijke bijdrage leveren aan nieuwe kennis voor de samenleving. Ook kan een nieuwe generatie onderzoekers worden opgeleid, zodat ook op langere termijn de kennis en het onderzoek gecontinueerd worden. 

Zie ook Van quantum tot klimaat: vijf teams van topwetenschappers ontvangen Summit grant | NWO


Bekijk hieronder de introductievideo van Gijsje Koenderink over haar onderzoek en Medical Delta hoogleraarschap:

Cookie melding

Deze website maakt gebruik van cookies. Cookies zijn tekstbestanden die op de computer worden geplaatst wanneer websites worden bezocht. Ze worden veel gebruikt om websites efficiënt te laten werken en om informatie te verstrekken aan de eigenaren van de website. Hieronder kan aangegeven worden of u de cookies accepteert.