Zuid-Hollandse Wolk Heupairbag in de running voor Nationale Zorginnovatieprijs

Medical Delta riep Wolk Heupairbag uit Den Haag vorige maand uit tot winnaar van de voorronde van de zorginnovatieprijs in Zuid-Holland. In de aanloop naar de landelijke verkiezing op 12 maart spreken we Mendes Hogestyn, een van de ondernemers achter Wolk.

Het bedrijf werkte samen met de TU Delft, het LUMC, zorgaanbieders en patiënten om tot zijn innovatie te komen. “Ons doel is heupfracturen de wereld uit te helpen. Linksom of rechtsom. Als je dat ook nog in goede samenwerking in de regio kan doen, dan is dat des te mooier.”

Mendes, van harte gefeliciteerd met de prijs. Hoe kwamen jullie op het idee voor een heupairbag?

Het idee is eigenlijk niet van onszelf. Het komt bij Hans Schröder vandaan die een heupairbag als grap verzon. Zijn moeder viel soms. Voor Sinterklaasavond maakte hij een surprise voor haar door van een gele zwemband een ‘heupairbag’ te maken. Maar wat begon als een grapje liet hem niet los. Wat nou als zoiets echt zou kunnen? Hij had de middelen en de kennis niet om het te ontwikkelen. Daarop benaderde hij Filippo (van Hellenberg-Hubar –red.), die daarop bij mij kwam. We kenden elkaar van de TU Delft en hoewel het voor ons allebei niet aansloot bij ons vakgebied, waren we wel meteen geïnteresseerd. Ik heb werktuigbouwkunde gestudeerd. Filippo deed aerospace engineering. Echt iets anders dus. Bovendien hadden we eigenlijk zelf nog nooit met het probleem te maken gehad. Maar het had iets eenvoudigs en toch effectiefs. Met zo’n uitvinding zou je echt mensen kunnen helpen.

Wat is dat probleem precies?

In Nederland komen per jaar zo’n 25.000 heupfracturen voor. De kosten daarvan zijn €40.000,- per fractuur, waarmee je in totaal op een miljard per jaar komt. Het herstel is moeizaam en het heeft een enorme impact. Zoveel zelfs dat een derde van de mensen die een heup breekt, binnen een jaar komt te overlijden. Ze sterven niet aan de fractuur, maar komen de klap en het lange herstel vaak niet meer te boven. Van de rest van patiënten komt ongeveer de helft niet meer terug op het oude niveau van zelfredzaamheid.

Met de heupairbag kun je dus veel ellende voorkomen. Hoe werkt het precies?

De airbag is een band die onder de kleding wordt gedragen. Als de drager valt, vult het zich binnen een tiende van een seconde met lucht om de klap op te vangen. Verder stuurt de heupairbag een bericht naar een contactpersoon met daarin, op basis van gps, de locatie van degene die gevallen is. Naast het voorkomen van heupfracturen schaffen mensen het ook aan om het ze een zeker gevoel geeft. De angst om te vallen beperkt ouderen in hun vrijheid. Met Wolk blijven ze actiever en langer zelfstandig wonen.

Dat Medical Delta ons tot regionale winnaar uitriep, is een mooie erkenning. Nu de landelijke verkiezing eraan komt, wordt het spannend.

Hoe hebben jullie Wolk kunnen ontwikkelen?

In de initiële fase waarin we het probleem en de vraag verkenden deden we alles op heel korte termijn. Steeds kleine investeringen, kleine stapjes. In het voortraject hebben we de samenwerking gezocht met het LUMC. Zij komen nu weer in beeld om het CE gecertificeerde product ook wetenschappelijk te onderbouwen met trials.

Verder hebben we ingenieurs van de TU Delft ingeroepen om het te ontwikkelen. Met name het algoritme dat bepaalt of een beweging veilig is of een val is, is heel ingewikkeld. Daar is lang aan geschaafd. Dit geavanceerde algoritme is ontwikkeld door de TU Delft in opdracht van Wolk, met name door de afdeling robotica van de faculteit 3mE. De manier van het bouwen van het algoritme is uniek. Wij doen hier in huis alles eromheen.

We hebben zorginstellingen bereid gevonden om samen met ons het product te perfectioneren. Wolk heeft een hoog ‘baat het niet, dan schaadt het niet’-gehalte. Dat scheelt. Maar over het algemeen durven zorginstellingen het niet zo snel aan om een nieuw product te gebruiken dat nog niet volledig wetenschappelijk onderbouwd is. Ze vinden het leuk, maar zolang het niet bewezen is, is de animo laag. We zijn dus heel blij met de organisaties die het lef hadden ons te helpen. Voor zorgverzekeraars geldt overigens ook dat de risicobereidheid heel laag is. Zij zijn nu voorzichtig aan het kijken naar vergoedingsmogelijkheden. Daarom is het voor ons heel belangrijk dat straks die trialstudie door een sterke en onafhankelijke partij als het LUMC wordt gedaan.

Wat is de rol van de zorginstellingen geweest?

Zij hebben ons richting gegeven tijdens het ontwerptraject en stonden vooraan zodra het product beschikbaar was. Ook hadden we veel contact met cliënten om het ontwerp en gebruikersgemak te optimaliseren. We wilden iets ontwikkelen dat werkt, maar ook prettig zit. Je draagt het per slot van rekening onder je kleding. Toen gebruikers vertelden dat ze vergaten dat ze hem om hadden, wisten we dat we goed zaten.

Hoe zijn de resultaten nu?

Een van onze eerste klanten is de zorgorganisatie Tante Louise in Bergen op Zoom. Die hebben deze oplossing vroeg in het proces omarmd. Zij hebben vijftien verpleeghuizen met daarin 1.100 cliënten. In totaal hadden zij te maken met 55 heupfracturen per jaar. Door het gebruik van vijftig Wolk heupairbags bij een deel van hun bewoners is dat teruggebracht naar 29. Zij gaan de inzet nu verder vergroten om dit aantal nog verder omlaag te brengen.

Zijn jullie nog steeds met z’n tweeën?

Nee, inmiddels zijn we met zeven man: een ontwikkelteam en een salesteam. We hebben nu vijftig verzorgingshuizen en 150 particulieren onder onze klanten. Met beide groepen hebben we veel contact en dat motiveert enorm. Aan het begin moesten we zelf het geloof in het product opbrengen en uitdragen. Nu krijgen we het echt terug. Onlangs sprak ik een meneer die met de fiets was gevallen. Hij voelde direct dat zijn airbag zich opblies. Uiteindelijk kon hij gewoon opstaan en is hij zelfs meteen daarna weer op de fiets gestapt.

Wat zou het voor jullie betekenen om de nationale zorginnovatieprijs te winnen?

Dat Medical Delta ons tot regionale winnaar uitriep, is een mooie erkenning. Nu de landelijke verkiezing eraan komt, wordt het spannend. We kijken er erg naar uit. Er is een juryprijs en een publieksprijs en we hopen natuurlijk dat veel mensen op Wolk stemmen. Als we dit goed doen, is dat in promotioneel opzicht natuurlijk heel interessant voor ons. Maar het draagt er toch vooral aan bij dat meer mensen toegang zullen krijgen tot het product. Want onze missie blijft hoe dan ook om heupfracturen de wereld uit te helpen.”